‘Waarom moet ik dit kennen, meester?’
Geschreven door Ahmet Uslu – leraar groep 8 van basisschool De Zeven Gaven in Utrecht.
Ik hoor een leerling in de klas vragen nadat ik de instructie had gegeven: ‘Waarom moet ik deze informatie kennen, meester?’. Daarop reageer ik als volgt (wat tevens mijn motto is): ‘Kennis is kracht en macht!’. Hiermee maak ik duidelijk hoe belangrijk het is om kennis te hebben: om daar vervolgens weer nieuwe kennis aan te koppelen waardoor leren gemakkelijker wordt. Hoe mooi is het om lesstof beter te onthouden, een plaats te kunnen geven en dus te kunnen begrijpen. Uiteindelijk draait alles om kennis en moet kennis dus centraal staan in het klaslokaal (Eskes, 2023).
Het onderwerp van mijn les was het achterhalen in welke grammaticale tijd de zin staat. De leerlingen doen actief mee. Ik check door wisbordjes of de kennis voldoende is overgekomen. Door het stellen van controle van begrip vragen geef ik de leerlingen directe feedback (Schmeier, 2020). Hierdoor blijft de betrokkenheid en de motivatie om te leren van de leerlingen hoog. Bovendien zijn de leerlingen zich bewust van hun eigen leerproces en steeds doelgericht bezig. Tijdens de les stel ik vragen en kies ik willekeurig, door middel van beurtstokjes, leerlingen die antwoord mogen geven. Voorbeelden van vragen die ik stel: ‘Hoe kan je achterhalen in welke tijd de zin staat?’, ‘In welke tijd staat de zin?’. Of bij een rekenles over ongelijknamig aftrekken van de breuken stel ik de vraag: ‘Wat is de eerste stap om een gelijknamige breuk te maken?’. Door het stellen van deze vragen komen leerlingen er zelf echter of zij de instructie hebben begrepen.
Ik verwacht van mijn leerlingen dat ze goed opletten, de stof in zich opnemen en ik verwacht goed geformuleerde antwoorden op mijn vragen in volledige en kloppende zinnen. Ik toon daarmee aan mijn leerlingen dat ik hoge verwachtingen van hen heb. Het hebben van deze hoge verwachtingen is van cruciaal belang voor betere leerprestaties (Eskes, 2023). Het geven van positief opgebouwde feedback geeft de leerlingen dan een boost om zekerder te worden en goede stappen durven te nemen. Zeker bij onzekere leerlingen, komt dit hen ten goede. Ik zie ook dat dit hen nog meer motiveert om door te zetten en nog meer te weten willen komen omtrent het onderwerp van de les.
Ik geef mijn leerlingen dagelijks het besef dat, hoe meer kennis en taalvaardigheid zij opdoen, hoe meer plezier ze halen uit de lessen maar ook dat dagelijkse gebeurtenissen gemakkelijker worden. Zeker in kansarme wijken moeten wij als leraren de leerlingen aanmoedigen om meer en meer te lezen om de woordenschat te vergroten. Ik zorg in mijn groep dat alle leerlingen dagelijks, als huiswerk, een half uurtje lezen en de volgende dag een samenvatting in hun eigen woorden inleveren. Na verloop van tijd zie ik dat de kinderen beter lezen, gemotiveerder zijn, een betere (taal)kennis hebben en de woordenschat uitgebreid is. Mijn taak als leerkracht is in deze het op een juiste en positieve manier feedback geven, om de leerlingen gemotiveerd te houden. Ik geef feedback op het formuleren van correcte zinnen met leestekens en gebruik maken van verbanden. Je ziet de leerlingen gerichter nadenken en proberen verbinding te leggen aan de aanwezige kennis. Leerlingen gaan het nut van deze activiteiten in zien, en begrijpen waarom het zo belangrijk is om elke dag te lezen (Eskes, 2023).
Bronnen:
Eskes. M. (2023). Begrijpend lezen in een doorlopende lijn. Een praktisch handboek voor de basisschool. Pica, Huizen.
Schmeier. M. (2020). Expliciete Directe Instructie 2.0. Tips en technieken voor een goede les. Pica, Huizen.