‘Laat je les niet ontsporen met deze drie Doorloopjes die werken.’

Laat je les niet ontsporen met deze drie Doorloopjes die werken.

Geschreven door Maykel Kicken, Docent MBO en werkzaam voor Doorloopjes.

Het is maandagochtend, tweede lesuur. De leerlingen stromen het lokaal in, een mix van vermoeide blikken en energie die alle kanten op schiet. Terwijl ik mijn les wil beginnen, merk ik dat Jamie en Mohammed nog volop in gesprek zijn, en dat Lisa door haar tas graaft alsof ze daar het antwoord op al haar problemen zal vinden. Herkenbaar?

Ik wil je meenemen in hoe ik deze situaties aanpak, met drie Doorloopjes die mijn lessen niet alleen rustiger maken, maar ook effectiever.

DigiDate januari

Meld je aan voor de DigiDate op donderdag 16 januari om 15:30 of 19:00

1. Positief framen: leg de nadruk op wat goed gaat
In plaats van boos te worden of direct te wijzen op wat fout gaat, kies ik ervoor om gewenst gedrag te benoemen. Ik zeg bijvoorbeeld: “Ik zie dat de meeste van jullie al klaarzitten en aandacht hebben, fijn!” Het is wat cliché maar het werkt gewoon verrassend goed. Het positieve krijgt aandacht, en veel leerlingen passen hun gedrag aan. Om daar uit te maken van de ‘good guys’.

2. Keuzes en consequenties: geef leerlingen verantwoordelijkheid
Wanneer Jamie en Mohammed blijven praten, geef ik ze een keuze: “Jullie kunnen nu stoppen met praten en meedoen, of we bespreken na de les hoe je dat volgende keer anders kunt aanpakken.” Het is geen dreiging, maar een heldere uitleg van de gevolgen van hun keuzes. Om het echt niet als dreiging te laten klinken, vergde trouwens wel wat oefening. Een neutrale stem en intonatie zijn de sleutel.

3. Ordeverstoringen: rustig herstellen en dóór!
En dan is er die leerling die toch blijft doorgaan, zelfs na een waarschuwing. In plaats van mijn energie te verliezen aan discussie, kies ik voor een korte interventie en breng ik de klas snel terug naar de les. “Oké, we pakken weer op bij waar we gebleven waren,” zeg ik bijvoorbeeld. Een incident uitvergroten kost vaak meer dan het oplevert.

Dit zijn niet zomaar tips. Het zijn technieken die ik vaak heb toegepast en heb bijgeschaafd. En die ik soms simpelweg ook uit het oog verlies. Dan hebben ze weer even opfrissing nodig. Elke klas is anders, maar de strategieën uit Doorloopjes werken keer op keer. Ik moedig je aan ze te proberen, op te frissen en te zien hoe jouw lessen er rustiger en gestructureerder van worden.

Heb je al ervaring met een van deze aanpakken? Ik hoor graag wat voor jou werkt!

Wil jij meer weten over het voorkomen van ingewikkeld gedrag?

DigiDate januari

Kijk eens naar het PASAAN concept:

Hier zijn de vijf stappen van het PASAAN-proces:

  1. Proberen: Gebruik één Doorloopje per keer en pas het toe in jouw context.
  2. Aanpassen: Voeg details toe aan de stappen om ze relevanter te maken voor jouw vakinhoud.
  3. Sleutelen: Pas het Doorloopje aan zodat het beter bij je past, bijvoorbeeld door de volgorde te veranderen.
  4. Aantal keer oefenen: Breng je aangepaste Doorloopje in de praktijk en evalueer regelmatig.
  5. Nabespreken: Evalueer de effectiviteit van de strategie op basis van de invloed op het leerproces van de leerlingen.